Odszkodowania
PROJNORM przeprowadził w minionych latach wiele wycen, na podstawie których posiadacze nieruchomości otrzymywali wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Właściciele gruntów ubiegali się na podstawie naszych opinii m.in. o wynagrodzenia znane powszechnie jako odszkodowania za słupy energetyczne. W ramach regulowania stanu prawnego władania cudzym gruntem dla potrzeb eksploatacji istniejących już urządzeń infrastruktury technicznej (linii przesyłowych), właścicielowi nieruchomości, na której niejednokrotnie od lat istnieją urządzenia przesyłowe, przysługuje:
a) wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości (potocznie nazywane odszkodowaniem) należne właścicielowi gruntu, na którym posadowiona jest linia przesyłowa, obejmuje cały okres, przez który posiadacz korzystał z rzeczy. Wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z terenu można żądać za dziesięć lat wstecz, licząc od dnia złożenia wniosku/pozwu w sądzie. Za wcześniejsze lata żądanie przedawnia się,
b) oszacowanie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości sporządzone przez rzeczoznawcę majątkowego pomoże precyzyjnie określić wartość jednej ze składowych roszczenia, a tym samym oszacować prawdopodobną wysokość odszkodowania za słupy. Poznań jest siedzibą naszej firmy, lecz wycenę za bezumowne korzystanie przygotowujemy dla Klientów z całej Polski.
Odszkodowanie za słupy energetyczne
Nie wszyscy właściciele nieruchomości uprawnieni do otrzymania odszkodowania za słupy energetyczne wiedzą, że mają do tego prawo. Należy skontaktować się ze specjalistą w celu zbadania stanu prawnego nieruchomości.
Wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu obejmuje zawsze:
- wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości przez przedsiębiorcę;
dodatkowo może obejmować również odszkodowanie za:
- obniżenie wartości nieruchomości powstałe na skutek prawnej lokalizacji urządzeń przesyłowych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
- obniżenie wartości nieruchomości powstałego na skutek trwałego posadowienia urządzeń przesyłowych podczas ich budowy.
Kto może ubiegać się o odszkodowanie za słupy energetyczne?
O odszkodowanie za słupy mogą ubiegać się wyłącznie właściciele gruntu, na którym znajdują się urządzenia przesyłowe, takie jak słupy energetyczne, rury z gazem czy urządzenia cieplno-kanalizacyjne.
O odszkodowanie za służebność przesyłu mogą ubiegać się właściciele działek, którzy mają pewność, że przedsiębiorstwo przesyłowe w sposób bezumowny korzysta z ich nieruchomości. Warto przy tym pamiętać, że jest to możliwe tylko wtedy, gdy roszczenie nie uległo przedawnieniu.
Oprócz określania wartości służebności przesyłu oraz wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości służymy również doradztwem w tym zakresie.
Służebność przesyłu
Służebność przesyłu została wprowadzona do Kodeksu cywilnego w sierpniu 2008 roku (Ustawa Kodeks Cywilny art. 3051 – 3054 Dz. U. nr 16, poz. 93, 1964 r.) w celu uregulowania stosunków prawnych dotyczących urządzeń przesyłowych między przedsiębiorcami przesyłowymi i właścicielami nieruchomości, na których takie urządzenia się znajdują, oraz ułatwienia dalszych inwestycji w sieci przesyłowe, gdyż służebność taka może być ustanowiona także w odniesieniu do urządzeń dopiero planowanych.
Służebność przesyłu określa zakres, w jakim właściciel linii przesyłowych (np. zakład energetyczny, zakład wodno-kanalizacyjny, zakład gazowniczy, zakład ciepłowniczy) może korzystać z cudzej nieruchomości, na której znajdują się lub mają się znajdować jego urządzenia przesyłowe. Powyższe ograniczone prawo rzeczowe pozwala na uregulowanie zaszłości, jak i daje możliwość wykorzystania nowej regulacji do zabezpieczenia przyszłego interesu prawnego przedsiębiorcy, już na etapie planowania inwestycji.
Ustanowienie prawa służebności przesyłu następuje na podstawie umowy (w formie aktu notarialnego) między właścicielem nieruchomości a przedsiębiorcą na warunkach odpłatnych bądź nieodpłatnie. Jeśli uregulowanie stosunków pomiędzy właścicielem nieruchomości a przedsiębiorcą w drodze umowy jest niemożliwe, służebność przesyłu można ustanowić sądownie.
W przypadku umownego ustanawiania służebności przesyłu strony mogą wesprzeć się opinią rzeczoznawcy majątkowego w tym zakresie. W przypadku sądowego ustanowienia służebności, sąd określa to wynagrodzenie na podstawie opinii sporządzonej przez biegłego sądowego.
Ustalanie wysokości wynagrodzenia za służebność przesyłu to specjalność rzeczoznawców z firmy PROJNORM, której siedzibą jest Poznań. Może ona zostać ustanowiona jeszcze przed posadowieniem urządzeń przesyłowych, jak i wówczas, gdy słupy stoją już od lat. Umowa zawarta między dwoma stronami jest konieczna, inaczej o sprawie rozstrzyga sąd.
Wymagane dokumenty
- numer księgi wieczystej dla nieruchomości, na której posadowiono urządzenia przesyłowe
- mapa zasadnicza lub sytuacyjna w skali 1:500 lub 1:1000 z naniesiona infrastrukturą techniczną w sprawie wykazania istnienia oraz miejsca ulokowania na nieruchomości urządzeń przesyłowych,
- wypis z ewidencji gruntów dla nieruchomości (działek), na której posadowiona jest infrastruktura techniczna,
- zaświadczenie o przeznaczeniu gruntu we wszystkich dokumentach planistycznych (miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub studium gminy) stan na datę złożenia wniosku oraz na datę lokalizacji infrastruktury na nieruchomości*,
- w przypadku infrastruktury podziemnej, zwłaszcza sieci gazowej, informacje techniczne dot. samego urządzenia przesyłowego – np. wysokość ciśnienia, średnica urządzenia,
- data wydania decyzji lokalizacyjnej urządzenia,
- data wydania decyzji pozwalającej na budowę urządzenia przesyłowego lub data posadowienia urządzenia na nieruchomości np. protokół odbioru.
W przypadku określania wartości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości dodatkowo potrzebne są:
- decyzje podatkowe (podatek od nieruchomości) za okres ostatnich 10 lat,
- decyzje określające wysokość opłat za użytkowanie wieczyste gruntu za okres ostatnich 10 lat (w przypadku prawa użytkowania wieczystego gruntu),
- * zaświadczenie o przeznaczeniu gruntu we wszystkich dokumentach planistycznych (miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub studium gminy) stan na okres bezumownego korzystania.
Służebność drogi koniecznej
Ograniczone prawo rzeczowe określone jako służebność drogi koniecznej służy właścicielom nieruchomości, którzy nie mają dostępu do drogi publicznej. W myśl przepisów Kodeksu Cywilnego, jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej, można za wynagrodzeniem żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia potrzebnej służebności drogowej (służebność drogi koniecznej).
Służebność gruntowa oznacza obciążenie cudzej nieruchomości w celu zwiększenia użyteczności innej nieruchomości. Droga konieczna to z kolei służebność, której celem jest uzyskanie dostępu do drogi publicznej (gminnej, powiatowej, wojewódzkiej, krajowej). Służebność drogi umożliwia więc przechodzenie lub przejeżdżanie przez cudzą nieruchomość w celu dotarcia do drogi publicznej.
Niejednokrotnie brak odpowiedniego dostępu nieruchomości do drogi publicznej wyklucza nieograniczony i nieskrępowany dostęp do niej. W konsekwencji właściciel nie może korzystać z nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem i właściwościami. Przeprowadzenie drogi koniecznej powinno zatem uwzględniać potrzeby takiej nieruchomości oraz stanowić jak najmniejsze obciążenie dla gruntów, przez które droga będzie prowadzić.
Służebność drogi koniecznej można ustanowić zarówno wtedy, gdy nieruchomość nie ma żadnego dostępu do drogi, jak i w sytuacjach, gdy dostęp ten jest nieodpowiedni – na przykład nieruchomość graniczy z autostradą, a wjechanie na nią z posesji jest niezgodne z prawem. Służebność drogi można ustanowić na podstawie umowy, orzeczenia sądu, decyzji administracyjnej lub zasiedzenia.
Rolą rzeczoznawcy majątkowego jest w tym przypadku ustalenie wartości wynagrodzenia za ustanowienie służebności. Dopuszczalne jest wynagrodzenie jednorazowe oraz okresowe.