Odszkodowania za słupy energetyczne, komu przysługują?
Słupy energetyczne pozwalają na doprowadzenie instalacji elektrycznych na konkretne tereny. Często są one jednak prowadzone przez działki należące do prywatnych osób. Niekiedy właściciele takich posesji mogą ubiegać się o odszkodowanie. Kiedy jest to możliwe?
Kiedy można ubiegać się o odszkodowanie za słupy energetyczne?
Odszkodowanie za słupy energetyczne przysługuje jedynie właścicielom nieruchomości, których działka została wykorzystana bezprawnie. Oznacza to, że instalacja powstała na nich bez podpisania stosownych umów, uprawniających zakład energetyczny do korzystania z wyznaczonego fragmentu posesji. Takie przypadki zdarzają się coraz rzadziej, ale wciąż występują. Mowa tu m.in. o sytuacji, gdy nie została ustanowiona służebność przesyłu.
Alternatywy dla odszkodowania za słupy energetyczne
Odszkodowanie za słupy w Poznaniu czy innym mieście to nie jedyna możliwa opcja. Właściciele zajętej nieruchomości mogą wnioskować również o usunięcie infrastruktury z ich terenu. Zdarza się to niezwykle rzadk, zwykle kwestia ta jest rozwiązywana na mocy porozumień pomiędzy właścicielem działki a zakładem energetycznym. Alternatywą dla jednorazowego, wysokiego odszkodowania jest jednak pobieranie opłaty za służebność. W zależności od ustaleń może być ona rozłożona w czasie i uiszczana np. co roku.
Wybór odpowiedniej formy zadośćuczynienia zawsze zależy od indywidualnych ustaleń pomiędzy stronami. Nie zawsze konieczne jest kierowanie sprawy do sądu. Czasem da się dojść do porozumienia w drodze negocjacji.
Odszkodowanie za słupy energetyczne a zasiedzenie
W Polsce obowiązuje również prawo zasiedzenia. W przypadku słupów energetycznych dotyczy ono sytuacji, gdy zakład odpowiedzialny za doprowadzenie linii elektrycznych korzysta z danej działki przez 30 lat. Nawet jeśli wcześniej nie zostały podpisane żadne umowy, po upływie tak długiego czasu właściciel posesji nie może wnioskować o przyznanie odszkodowania.
Prawo zasiedzenia dzieli się na dwa przypadki. Jeśli powstanie linii energetycznych na danym terenie miało miejsce w dobrej wierze, czas użytkowania, po którym nie da się wnioskować o odszkodowanie, można skrócić do 20 lat. Gdy inwestycja powstała w złej wierze, jest to 30 lat. Kwestię tę ustala zwykle sąd.
Odszkodowania za słupy energetyczne a przedawnienie
Trzeba pamiętać, że roszczenie o bezumowne korzystanie z gruntu, na którym posadowione są słupy energetyczne przedawnia się w terminie 6 lat. Oznacza to, że właściciel nieruchomości może wnioskować o przyznanie środków za 6 lat wstecz bezprawnego korzystania z działki przez zakład energetyczny. Oczywiście termin przedawnienia można przerwać, składając stosowny wniosek do sądu. Rozpatrywanie może trwać miesiącami czy latami, jednak w trakcie postępowania nie dochodzi do przedawnienia sprawy.
Jak dochodzić odszkodowania za słupy energetyczne?
Proces dochodzenia odszkodowania za słupy energetyczne składa się z kilku etapów. Na samym początku należy ustalić, jak duży teren został zajęty przez całą instalację. Wyliczanie takiej powierzchni następuje w oparciu o obowiązujące przepisy. Konieczne jest doliczenie również drogi dojazdowej do pasa energetycznego.
Tak wyliczony teren należy następnie wycenić. Musi zająć się tym wykwalifikowany specjalista, z odpowiednimi uprawnieniami. Sprawy o odszkodowania są bowiem rozpatrywane przez sąd. Instytucja ta wymaga przedstawienia konkretnej dokumentacji, potwierdzonej pieczęcią zawodową rzeczoznawcy majątkowego. Należy również wziąć pod uwagę współczynnik współkorzystania lub obniżenie wartości pozostałego gruntu, każda sprawa jest bowiem inna i konieczne jest jej indywidualne rozpatrzenie i zbadanie przez specjalistę.
Pomoc rzeczoznawcy majątkowego w walce o odszkodowania za słupy energetyczne
Rzeczoznawca majątkowy może przeprowadzić profesjonalną wycenę gruntu. Taka osoba wie, jak prawidłowo wyliczyć wartość konkretnego fragmentu nieruchomości. Na przestrzeni czasu posesje zwiększają lub zmniejszają swoją cenę, w zależności od sytuacji na rynku i zmian na okolicznych terenach. Z tego powodu wysokości odszkodowania nie wylicza się na podstawie kosztu za metr w momencie kupna nieruchomości. Specjalista bierze pod uwagę wszystkie parametry posesji, aktualną sytuację rynkową, ewentualne elementy zabudowy, stan prawny i powierzchnię, która została zajęta przez zakład energetyczny, współkorzystanie z gruntu. W wyniku jego działań powstaje operat szacunkowy lub opinia. Dokument ten jest akceptowany przez sąd. Trzeba jednak pamiętać, że jego ważność wynosi 12 miesięcy. Warto więc złożyć wniosek o przyznanie odszkodowania jak najszybciej po wykonaniu wyceny.
Odszkodowanie za słupy energetyczne a plan zagospodarowania przestrzennego
Na niektórych terenach istnieje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Niekiedy może on wykluczać umieszczenie na danej działce linii energetycznych. Jeśli właściciel terenu odkryje, że instalacja powstała bezprawnie, ignorując miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, może wnioskować o znacznie wyższe odszkodowanie. Ubiegając się o środki, warto sprawdzić, co na temat przeznaczenia danego terenu mówią lokalne przepisy.