Wycena kopalin, na czym polega i kiedy jest potrzebna?
Kopaliny mogą mieć dużą wartość, uwzględnianą podczas wyceny całej nieruchomości lub przedsiębiorstwa. Określanie jej wymaga zastosowania kilku zasad. Na czym dokładnie polega wycena kopalin, kiedy się ją przeprowadza i kto wykonuje czynności?
Kiedy wycenia się kopaliny?
Złoża kopalin mogą znajdować się pod ziemią istniejących nieruchomości. Nie zawsze jednak stanowią ich część składową. Wówczas nie przeprowadza się ich wyceny, określając wartość nieruchomości. Jeśli jednak są częścią składową działki, możliwe jest ich uwzględnienie. Ma to miejsce w sytuacji, gdy kopalina może być wydobyta metodą odkrywkową.
Aby sprawdzić, czy przy wycenie nieruchomości można wziąć pod uwagę kopaliny, należy przyjrzeć się miejscowemu planowi zagospodarowania przestrzennego. Ważna jest także dokumentacja geologiczna na danym terenie.
Jak wycenia się nieruchomości położone na złożach kopalin?
W trakcie wyceny nieruchomości znajdujących się na złożach kopalin korzysta się z podejścia porównawczego lub dochodowego. Do uzyskanej sumy dolicza się wartość kopaliny. Zdarza się jednak, że parametry danej nieruchomości nie pozwalają na zastosowanie jednorodnego podejścia. Wówczas korzysta się z metody mieszanej.
Najpopularniejsze sposoby wyceny nieruchomości znajdującej się na złożach kopalin:
- podejście dochodowe – w tym przypadku zakłada się, że wydobycie kopaliny może przynieść dochód. Dolicza się go do wartości wszystkich obiektów i gruntu po zakończeniu wydobycia,
- podejście porównawcze – w tym przypadku bierze się pod uwagę wartości nieruchomości w okolicy, o podobnych parametrów i znajdujących się na podobnych złożach kopalin.
Trzeba jednak pamiętać, że wynik wyceny zmieni się w sytuacji, gdy będzie prowadzone wydobycie ze złoża. Wówczas konieczne jest ponowne przeprowadzenie czynności. W tym czasie uwzględnia się zasobność złoża po zakończeniu eksploatacji.
Co bierze się pod uwagę w trakcie wyceny kopalin?
W trakcie wyceny kopalin specjalista bierze pod uwagę takie informacje, jak rodzaj surowca, zasobność zboża, jakość kopaliny, warunki i koszty eksploatacji, rynek zbytu i możliwe przychody, brane pod uwagę w metodzie dochodowej.
W przypadku wyceny firm z branży górniczej bierze się pod uwagę nie tylko same kopaliny, lecz także grunt i znajdujące się na nim obiekty, włącznie z maszynami wykorzystywanymi do pracy. Najczęściej wycena przedsiębiorstw tego typu jest kompleksowa. Wynika to z faktu, że na wartość takich firm w ogromnym stopniu wpływają kopaliny znajdujące się pod powierzchnią.
W każdym przypadku wycena jest przeprowadzana indywidualnie. Specjalista musi zapoznać się ze szczegółowymi informacjami o parametrach danego terenu oraz złoża kopalin. Ważne jest też uwzględnienie dodatkowych obiektów. Proces wyceny przedsiębiorstw może trwać nawet kilka tygodni, w zależności od stopnia skomplikowania zlecenia.
Jakie dokumenty przydadzą się podczas wyceny kopalin?
W trakcie wyceny kopalin warto korzystać z dokumentacji, która pozwala na uzyskanie jak najbardziej rzetelnego wyniku. Pomocne okazują się takie źródła informacji, jak:
- dokumentacja projektowo-kosztorysowa rekultywacji,
- miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz terenu górniczego,
- dokumentacja geologiczna złoża kopaliny,
- wydane koncesje na wydobycie kopaliny
Specjalista w trakcie wyceny musi zapoznać się z tymi dokumentami i przeanalizować geologiczne parametry kopaliny. Ważne jest także dysponowanie wiedzą o kosztach eksploatacji danego surowca oraz ceną surowca. Pozwala to na określenie przewidywanych zysków związanych z jego wydobyciem.
Kto może skorzystać z wyceny kopalin?
Wycena kopalin najczęściej ma miejsce w przypadku przedsiębiorstw z branży górniczej. Może mieć ona na celu sprzedaż nieruchomości, jej dzierżawę, kupno czy podjęcie odpowiednich decyzji dotyczących kolejnych inwestycji. Wycena kopalin często jest wykonywana w związku z zamknięciem danej kopalni. Określenie wartości przedsiębiorstwa z branży górniczej może być niezbędne także w celu uzyskania odszkodowania za poniesione straty.
Nieruchomości podlegające wycenie kopalin nie zawsze są zabudowane. Często są to puste grunty rolne lub leśne, na których zauważono cenne surowce. To wszystkie obszary, na których potencjalnie można przeprowadzić eksploatację kopalnianą lub jest już ona realizowana.
Kto wykonuje wycenę kopalin?
Wycena kopalin jest przeprowadzana przez rzeczoznawców majątkowych, czyli jedynych specjalistów w Polsce uprawnionych do sporządzania operatu szacunkowego. To dokument akceptowany w trakcie różnych transakcji i postępowań sądowych. Często w trakcie bardziej skomplikowanych spraw rzeczoznawca majątkowy współpracuje z innymi specjalistami, jak np. geolodzy czy geodeci. Pozwala to na uzyskanie jak najdokładniejszego wyniku prac. Wycena przedsiębiorstw z branży zajmującej się pozyskiwaniem kopalin zwykle jest dość skomplikowana, dlatego wymaga od ekspertów dysponowania szeroką wiedzą w wielu zakresach.